สลากภัต หรือการตานก๋วยสลาก เป็นประเพณีดั้งเดิมของทางภาคเหนือที่มีการปฏิบัติสืบต่อกันมา หลังจากวันออกพรรษา แต่ละวัดก็จะมีการจัดงานสลากภัตขึ้นราวเดือนตุลาคมถึงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี ก่อนที่จะไปวัด 1 วัน ก็จะเป็นวันดาครัวตาน (ตกแต่ง) ต้นครัวตาน......แต่ละบ้านก็จะห่อขนม ทำอาหารสำหรับไปทำบุญที่วัด ญาตหรือเพื่อนมาร่วมทำบุญด้วยกันที่บ้านเป็นการพบปะสังสรรค์ และช่วยกันแต่งดาต้นสลาก สำหรับสิ่งของที่ใช้ตกแต่งต้นครัวตานเพื่อให้สวยงาม เช่น ผงซักผ้า แปรงสีฟัน สบู่ ทิชชู แป้ง กระจก หวี ขนม สมุด ปากกา มาม่า ไม้ขีด ปลากระป๋อง พริกแห้ง กระเทียม ข้าวสาร นม น้ำปลา กะปิ รสดี ยา ถ้วย ช้อน แก้วน้ำ อาหาร เป็นต้น ส่วนยอดครัวตานหรือยอดเงินจะเสียบด้วยไม้ไผ่ที่เหลาแล้วผ่าชีกและนำไปเสียบที่ต้นครัวตาน จำนวนเงินที่จะทำบุญแล้วแต่กำลังทรัพย์ที่มี...
วันต่อมาก็จะเป็นวันตานสลาก หมายถึง แต่ละหลังคาเรือนก็จะนำต้นครัวตานที่ตกแต่งแล้วนำไปที่วัดเพื่อถวายให้กับพระสงฆ์ที่จับเส้นสลากได้ก๋วยสลากของเรา ก็จะถวายให้กับพระสงฆ์องค์นั้นไป เป็นอันเสร็จพิธี...พูดถึงก๋วยสลากเดี๋ยวนี้รู้สึกว่าเปลี่ยนไปจากเมื่อก่อนมาก ก่อนนั้นก๋วยสลากจะสานด้วยไม้ไผ่ และทำเป็นกระชอม ปัจจุบันเริ่มหายใช้ตระกร้า หรือกระติกน้ำแทนแล้วแต่ว่าแต่ละหลังคาเรือนจะใช้อะไรแทนก๋วยสลากกัน...
 |
| วัดสันมะแฟน อ.แม่สรวย จ.เชียงราย |
 |
| ก๋วยสลากแบบดั้งเดิม |
 |
| ก๋วยสลากแบบใหม่ |
